Menü
Hesabım
Şifremi Unuttum
Sepetim
Referans Monitörlerinizi Nasıl Yerleştirmelisiniz?
27.09.2021

Referans Monitörlerinizi Nasıl Yerleştirmelisiniz?

İdeal bir dinleme deneyimi yaşayabilmek için, referans hoparlörünüzü yerleştirirken bazı noktalara dikkat etmeniz gerekir. Öncelikle, mekan içindeki dinleme alanını belirlemeli ve dinleyicinin mekana ve monitörlerine göre nereye yerleştirileceğini belirlemelisiniz. Dikkatli bir planlama ile monitör yerleşiminiz, mümkün olan en iyi dinleme deneyiminin keyfini çıkarmanıza yardımcı olacaktır.

Dinleme Alanının Belirlenmesi

Odanızı dikey olarak eşit büyüklükte üç alana bölün: ön, orta ve arka. Müzik yapımları için dinleme kurulumunuzu ön alana yerleştirin. Sol ve sağ monitörler arasındaki açı 60° derece olmalıdır. Her monitör dinleme konumuna doğru yönlendirilmelidir. Film yapımları için dinleme kurulumunuzu arka alana yerleştirmeniz gerekiyor.

Düzgün dinleme yapabilmeniz için referans hoparlör konumunu duvarlardan en az bir metre uzağa yerleştirin. Odanızın sol-sağ simetri eksenini bulun ve dinleme kurulumunu simetrik olarak sol-sağ yönünde yerleştirin.

Tipik iki yönlü sistemler için, monitör akustik ekseninin önerilen yüksekliği kulak seviyesindedir, genellikle zeminden 1.2 ile 1.4 metre arasındadır. Monitörleri hafif bir eğimle daha yükseğe yerleştirmek zemin yansımalarını en aza indirecektir. Monitör zeminden ne kadar yüksekse, yansıma kaynaklı frekans tepkisi düzensizlikleri o kadar düşük olur.

İzleme ve Dinleme Konumu

Bir ses duvar, tavan ve zemin tarafından yansıtılır. Yansıyan ses, doğrudan ses ile aynı fazda olduğunda dinleyicideki ses seviyesi artar. Yansıyan ses, doğrudan ses ile faz dışı olduğunda ses seviyesi düşer.

Oda yüzeyleri ses enerjisini kıracak şekilde tasarlanmadıysa, yansıyan ses enerjisinin çoğu, duvara ulaştığı açıyla yansıtıcı duvardan ayrılır. Referans hoparlörünüzü, yan duvar, tavan ve zemin yansımaları dinleme konumuna doğru hareket edecek şekilde yerleştirmekten kaçının.

Oda boyutları, ses dalga boyu ile uyumlu olduğunda, ses enerjisi birikerek rezonanslar oluşturur. Bu rezonans sesi, rezonans frekansına bağlı olarak odanın belirli yerlerinde ses basıncı maksimumları ve minimumları ile odada duran dalgalar oluşturur. Monitörün odadaki konumu, rezonanslarının ne kadar enerji topladığını ve ne kadar duyulabilir hale geldiğini etkiler. Monitör konumlarının değiştirilmesi, sorunlu oda modu rezonans düzeylerinin azaltılmasına yardımcı olabilir. Dinleme konumu, oda modu rezonanslarına göre uygun olmayan bir şekilde konumlandırılabilir.

En doğru stereo görüntüleme, bir stereo çiftinde sol ve sağ monitör için yansımalar benzer olduğunda elde edilebilir. Bu, en yakın yan duvara ve monitörün arkasındaki duvara aynı mesafeyi koruyarak, sol ve sağ monitörleri oda içinde aynı yüksekliğe yerleştirerek ve dinleme konumunu odaya simetrik olarak sol-sağ yönünde yerleştirerek sağlanabilir.

Radyasyon Alanı

Radyasyon alanı, bir monitörün ses yaydığı hacimdir. Ses radyasyonu duvarlarla sınırlandığında ses seviyesi artar. Radyasyon alanının referans hoparlörüne yakın bir duvar tarafından yarıya indirilmesi, ses basıncı seviyesini iki katına çıkarır.

Boş alanda düz frekans yanıtına sahip bir monitör, sağlam bir duvara yerleştirildiğinde 6 dB'ye kadar daha yüksek ses seviyesi üretir. Bir köşede (iki duvar) bu kazanç 12 dB olabilir. Üç sınırla (tavana yakın köşe) kazanç +18 dB olabilir. 

Ses radyasyonu ve radyasyon alanı, monitörleri herhangi bir alana yerleştirirken dikkate alınması gereken bir şeydir. 

Duvar Yansımaları ve İptaller

Referans hoparlörünüzün yerleştirildiği duvardan uzaklığı, ses kalitesi için çok önemli olabilir. Monitör ile duvar arasında bu mesafenin ses dalga boyunun dörtte birine eşit olduğu frekansta bir boşluk olduğunda, duvar yansıması monitör ile faz dışıdır ve yansıyan ses monitörden gelen sesi iptal eder. Bu frekansta ses seviyesi azalır. Ne kadar azalma olacağı, mesafeye ve monitörün arkasındaki duvarın ne kadar ses yansıttığına bağlıdır.

Duvar yansımaları veya geri yansımalar, farklı frekanslarda bir dizi iptal oluşturur. İlk iptal çentiği 6 dB ile 20 dB arasında derinlikte olabilir.

İlk çözüm, monitörleri arka duvar yansımalarını ve dolayısıyla iptalleri ortadan kaldırarak sert bir duvar içerisinde gömme monte etmektir. Diğer bir olasılık da, boşluğu en aza indirecek şekilde monitörü duvara çok yakın yerleştirmektir. Bu, en düşük iptal frekansını o kadar yükseltir ki, monitör ileri yönlü hale gelir ve iptal artık gerçekleşmez. 

Alternatif olarak, arka yansımaları ortadan kaldırmak için monitör, duvardan önemli ölçüde uzaklaştırılabilir. İptal frekansı, monitörün düşük frekans kesmesinin altına düşürülecektir. Bu, doğrudan ses seviyesini arttırır ve yansıyan ses seviyesini azaltır, bu da ses kalitesini iyileştirir.

Yansıyan enerjinin genliğinin küçük olması ve doğrudan sesi iptal etmemesi için duvarı değiştirmek ve onu çok emici hale getirmek bir diğer çözüm önerisidir. Düşük frekansları yeniden üretmek için bir subwoofer kullanıldığında, monitörler daha özgürce yerleştirilebilir. Subwoofer duvara/duvarlara yakın yerleştirilmelidir.

Yansıyan ses woofer çıkışını azaltabilir ve referans hoparlörünüzün düşük frekans çıkışının çok düşük görünmesine neden olabilir. İptalden kaçınmak için monitörü duvara yeterince yakın yerleştirin. Tipik olarak monitörün önünden duvara olan mesafe 60 santimetreden az olmalıdır. Bu, düşük frekans çıkışının azalmamasını sağlar. Ek olarak, arka bas refleks bağlantı noktasından tam çıkış sağlamak için monitörün duvara en az 5 cm açıklığa ihtiyacı vardır.

Siz de bu öneriler doğrultusunda odanız içerisinde gerekli düzenlemeleri sağlayabilir ve düzügün bir biçimde referans monitör konumlandırması yapabilirsiniz.

Blog Son Eklenenler
Bateri Dünyasına Yolculuk: Ritmin Tarihi, Teknikleri ve Efsanevi İsimlerin İzinde
Bateri Dünyasına Yolculuk: Ritmin Tarihi, Teknikleri ve Efsanevi İsimlerin İzinde

Bateri; trampet (snare), bas davul (kick), tom-tom’lar, ziller (hi-hat, crash, ride) ve kimi zaman ek perküsyonlardan oluşan çok parçalı bir vurmalı çalgı setidir. Fikir, farklı davulları tek bir müzisyenin ayak pedalları ve iki bagetle çalabilmesine dayanır. “One-man band” yaklaşımı, 19. yüzyıl sonlarında salon orkestralarından caz kulüplerine uzanan evrimle bugünkü modern seti doğurdu.

Devamını Oku
05.06.2025
Ustalık Gerektiren Nadir Enstrümanlar: Keşfedilmemiş Akustik Hazineler
Ustalık Gerektiren Nadir Enstrümanlar: Keşfedilmemiş Akustik Hazineler

Müzik tarihi, insanlığın sesi şekillendirme merakının öyküsüdür. Mağara duvarlarına vuran çakmaktaşından 21. yüzyıl stüdyo sentezleyicilerine kadar her enstrüman, dönemin kültürüyle yoğrulmuş birer ses heykelidir. Bu yazıda ilk olarak enstrümanların nasıl ortaya çıktığına ve üretildiğine kısaca değinecek, ardından temel türleri gözden geçirip dünyada en çok ve en az çalınan örnekleri inceleyeceğiz. Son bölümdeyse, ustalık isteyen sekiz “keşfedilmemiş akustik hazine”ye yakından bakacağız.

Devamını Oku
30.05.2025
Efsanevi Besteciler ve Virtüözler: Klasik Müziğin Zirvesindeki Sanatçılar
Efsanevi Besteciler ve Virtüözler: Klasik Müziğin Zirvesindeki Sanatçılar

Klasik müzik, yüzyıllar boyunca insanlığın duygularını dillendiren evrensel bir dil oldu. Katedral korolarından modern konser salonlarına uzanan bu büyülü serüven, çağların dehasını ve tutkusunu notalara işlemiş bestecilerin izleriyle dolu. Gelin, geçmişten günümüze uzanan bu yolculukta “ilk”lerden “zirve”lere, efsanevi isimlerin hikâyelerini birlikte keşfedelim.

Devamını Oku
23.05.2025
Yenilikçi Hoparlörler: Ev ve Stüdyoda Ses Performansının Geleceği
Yenilikçi Hoparlörler: Ev ve Stüdyoda Ses Performansının Geleceği

Günümüzde ses deneyimi, yalnızca sesin duyulmasından çok daha fazlasını ifade ediyor. Hem ev hem de stüdyo ortamlarında, müziğin inceliklerini, derin baslarını ve net tizleri eksiksiz yakalayabilmek, tutkunun ve profesyonelliğin önemli bir parçası haline geldi. Bu yazıda; hoparlörlerin çalışma prensibinden, türlerine, önde gelen markaların nerelerde ne amaçla kullanıldığına ve gelecekte bizi nelerin beklediğine kadar geniş bir perspektifle “sesin geleceği”ni ele alacağız.

Devamını Oku
16.05.2025
Canlı Performansın Güvencesi: Sennheiser Sahne ve Stüdyo Çözümleriyle Profesyonellik
Canlı Performansın Güvencesi: Sennheiser Sahne ve Stüdyo Çözümleriyle Profesyonellik

Canlı performansın kökenleri, antik Yunan’da inşa edilen büyük açık hava tiyatrolarına kadar uzanır. M.Ö. 5. yüzyılda Epidauros gibi amfi tiyatrolarda, mimari akustik sayesinde binlerce izleyici oyun sesini net duyabiliyordu. Orta Çağ’da dinsel litürjiler ve meydan vaazları, sahne prodüksiyonlarının öncüsü olurken, Rönesans’la birlikte İtalya’da Opera’nın doğuşu, canlı müzikle dramatik anlatıyı bir araya getirdi. İlk operalar; küçük salonlarda, canlı orkestra eşliğinde, duyguyu perdedeki pesta dönüştürerek seyirciyi büyüledi. Cihazlar yoktu; mimarinin ve sanatçının ses kullanımı, tüm yükü omuzlarında taşıyordu.

Devamını Oku
08.05.2025
Ses Kartlarının Evrimi: Müzik Prodüksiyon Deneyiminizi Geliştirin
Ses Kartlarının Evrimi: Müzik Prodüksiyon Deneyiminizi Geliştirin

Müzik prodüksiyonuna adım atarken, en temel yapı taşlarından biri doğru ses kartını seçmektir. Peki “ses kartı” tam olarak ne işe yarar, nereden geldi ve bugün geldiğimiz noktada hangi markalar öne çıkıyor? Gelin, bu soruları cevaplayalım.

Devamını Oku
02.05.2025
Kaliteli Kabloların Ses Sisteminiz Üzerindeki Etkileri
Kaliteli Kabloların Ses Sisteminiz Üzerindeki Etkileri

Sesin ötesinde, tüm iletişimin atardamarı olan kabloların hikâyesi, 19. yüzyılda telgrafın icadıyla başlar. Samuel Morse’un kabloyla ilettiği ilk “SOS” işareti, insanlık tarihi için bir dönüm noktasıydı. Kısa süre sonra Alexander Graham Bell’in telefonu, sesi elektriğe dönüştüren ve metreden kilometrelere taşıyan kabloların önemini katbekat artırdı.

Devamını Oku
24.04.2025
Kültürel Miras ve Müzik: Dünya Müziklerinin Ortak Noktaları
Kültürel Miras ve Müzik: Dünya Müziklerinin Ortak Noktaları

Müzik, insanlık tarihinin en eski ve en evrensel ifadelerinden biri olarak karşımıza çıkar. Farklı coğrafyalarda, farklı kültürel geçmişlere sahip topluluklar arasında dahi, ritim, melodi ve armoni unsurlarıyla ortak paydalar bulmak mümkün. Bu yazıda, dünyanın dört bir yanından ilginç müzik türlerine ve geleneklerine değinilecek; aynı zamanda bu kültürlerin müziklerinde öne çıkan enstrüman benzerlikleri, ortak ritimler ve evrensel temalar irdelenecektir.

Devamını Oku
18.04.2025